Pierwsze zapisy dotyczące miasta Inowrocław pochodzą z 1185 roku i opisują tę miejscowość jako Novo Wladislaw. Spekuluje się, że nazwa została nadana na część Władysława Hermana. Inni badacze uważają, że nadali ją uciekający przed powodzią mieszkańcy Włocławka, którzy szukali nowego miejsca na zamieszkanie. Bazą dla miasta był wielki targ, a niedalekie położenie warzelni soli pomogło w rozwoju miejscowości. Badania archeologiczne wskazują, że na terenie obecnego miasta znajdowała się najstarsza warzelnia soli w Polsce.
Inowrocław uzyskał prawa miejskie w 1238 roku, a nadał je książę Kazimierz Konradowicz. Od 1466 do 1772 roku miasto było stolicą województwa inowrocławskiego, a także siedzibą książąt kujawskich i starostów inowrocławskich. Okres zaborów spowodował postępującą
germanizację tych ziem. Inowrocław znalazł się bowiem w zaborze pruskim. Miasto zaczęło się jednak rozwijać w XIX wieku. Na jego terenie powstały m.in. drukarnia, szkoła średnia, nowy szpital miejski i powiatowy, uzdrowisko czy fabryka sody. Miasto wzbogaciło się także o gazownię i wodociągi, a także elektrownię.
W 1919 roku Inowrocław powraca do Polski. I tu miasto napotyka kolejne problemy – trudna sytuacja gospodarcza kraju nie pomaga w walce z dużym bezrobociem w mieście. Pojawiały się protesty i wystąpienia, a jedno z nich, w 1926 roku, zostało krwawo stłumione przez policję. Władze miasta wciąż jednak dbały o jego rozwój. Powstała między innymi Huta Szkła „Irena”, szyb kopalni soli, Zakład Przyrodoleczniczy w uzdrowisku, a także powstało lotnisko.
Druga wojna światowa odcisnęła swe krwawe piętno na kartach historii miasta. W Inowrocławiu, podobnie jak w wielu miastach Polski, odbywały się masowe łapanki i egzekucje mieszkańców. Do najkrwawszych zalicza się tzw. „krwawą niedzielę” – masakrę więźniów zakładu karnego w Inowrocławiu w nocy z 22 na 23 października 1939 roku.
Powojenna historia Inowrocławia to jego podnoszenie się po wojennych działaniach. Jednak na szczególną uwagę zasługują zabytki, które przetrwały do dnia dzisiejszego. Najcenniejszym zabytkiem jest kościół pw. Imienia Najświętszej Maryi Panny, zwany przez Inowrocławian „Ruiną”. Kościół został wniesiony pod koniec XII wieku. Jego najcenniejszym skarbem jest gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz
unikalny zespół rzeźb głów, krzyży i różnych znaków magicznych. Innym, cennym zabytkiem wartym zobaczenia jest Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie. Ten neoromański kościół został wzniesiony w latach 1898-1900. Kościół charakteryzuje się wysoką, 77-metrową wierzą kościelną oraz przepięknymi rzeźbami, nawiązującymi do tradycji narodowych. Ważnym elementem wystoroju jest złota mozaika. Obok zabudowy sakralnej, dużą popularnością wśród turystów cieszą się pozostałości murów miejskich oraz ekskluzywna ulica Królowej Jadwigi, zwana Królówką, oraz ulica Solankowa.